Tyle w kwestii fabuły. Akcja „Papieża…” toczy się pomiędzy opowiadaniami z tomu drugiego, bezpośrednio po tomie 2.5 „Machinomachia” a przed historią, „Słudzy Metatrona”. Nie treść jest jednak w tym wypadku sprawą kluczową, a forma. Może i dziwne jest to podejście, ale sednem całej rozrywki jest w tym wypadku zabawa różnymi formami wyrazu. Przede wszystkim otrzymujemy tutaj powieść, wystarczy przekartkować jednak tom,  by zauważyć ponad dwadzieścia stron komiksu ulokowanego pomiędzy słowem pisanym, a dokładniejsze spojrzenie oferuje kolejne niespodzianki. W pewnym momencie czytelnik dociera bowiem do miejsca, w którym będzie mógł wybrać czy chce bezpośrednio kontynuować lekturę, czy włączyć w tym momencie scenę dodatkową, dalej zaś czeka go wybór drogi, jaką pójdzie dalej czytanie. Na dodatek nawet zwykłe ilustracje, w odróżnieniu od innych publikacji, nie mają na celu stanowić dodatkowej atrakcji, a są integralną częścią fabuły.

Na deser zaś fani otrzymują, moim skromnym zdaniem, najlepszą część książki, czyli historię genezy cyklu i jego powstawania. Te kilkadziesiąt stron pozwala bowiem spojrzeć na proces twórczy, inspiracje i wiele innych aspektów, które naprawdę wciągają i intrygują.

Można by tu jeszcze coś dosłodzić, ale tak jak pisałem, za każdym razem balansuję się na granicy recenzji i zepsucia wam zabawy jakimś spoilerem. Także więcej już nie kombinuję. Dodam tylko, że z tego wszystkiego najmniej podobał mi się tytuł, który wprawdzie został wytłumaczony, ale jakoś tak niezbyt chwyta mnie za serce. Pokusiłbym się jednak o coś innego – i z minusów to by było na tyle.

PS: Książka została wzbogacona o coś na kształt dodatku – właśnie z okazji jubileuszu. Znajdziecie tam skrót dla leniwych, którzy nie wybrali się na żadne spotkanie autorskie, a ich treść chcieliby poznać. Miły ukłon w stronę fanów, trochę ciekawostek, historia powstawania „Kłamcy” w pigułce.

Jakub Ćwiek cokolwiek lubi zaskakiwać. „Kłamca. Papież sztuk” zapewne zaskoczył niejedną osobę swoim nagłym przybyciem, ale dopiero treść jest naprawdę zaskakująca. Sięgając po książkę, czytelnik prócz tekstu może w najlepszym razie oczekiwać ilustracji, maksymalnie dodatkowego komentarza – swoistych: przedmowy czy posłowia. Autor w jubileuszowej pozycji sprawił, że w pewnych momentach czytelnik sam chwyta stery opowieści i dostaje jasną odpowiedź na pytanie „co by było, gdyby?”. A dwoma największymi zaletami utworu są ścisłe nawiązania do popkultury oraz niejednolita forma (tudzież zmiana mediów przekazu). „Kłamca. Papież sztuk” zatem to nie tylko stricte książka, ale pewien melanż, który jeszcze może w literaturze sporo namieszać.

Ćwiek wychodząc poza klasyczne ramy literackiego sposobu opowiadania, w lekki i przyjemny sposób uświadamia jakie możliwości tkwią w popkulturze i wykorzystuje wręcz pełne spektrum jej dokonań. Przy okazji udowadnia, że te wszystkie klisze i cytaty, które przez lata wpychał do „Kłamcy” nie są tylko zwyczajnym puszczaniem oka do czytelnika, a pełnoprawnymi częściami składowymi całej fabuły. Zresztą samo powołanie od życia boga popkultury to, moim zdaniem, bardzo udana próba zmierzenia się z łatką „polskiego Gaimana” jaką przylepiono Ćwiekowi na początku kariery, kiedy to „Kłamcę” przyrównywano do „Amerykańskich bogów”. Dopiero teraz, w „Papieżu sztuk”, autor wykorzystał pomysł brytyjskiego kolegi po fachu (bogowie współczesnej cywilizacji mierzący się z bogami mitycznymi) i bardzo ładnie przerobił po swojemu, pokazując tym samym faka wszystkim doszukującym się na siłę nadmiernych podobieństw obu dzieł.

Nowelę uzupełnia esej „Wszystko co chcielibyście wiedzieć o Kłamcy…” będący gratką dla wiernych fanów, zbierający anegdotki z procesu twórczego i ukazujący go od przysłowiowej kuchni.

Jeśli chodzi o sam tekst, to Jakub Ćwiek z pewnością stanął na wysokości zadania. Po Machinomachii czułem lekki niedosyt, lecz tym razem wszystko jest w porządku, co przyczyniło się do pochłonięcia przeze mnie książki w jeden dzień. Pierwszy raz od czasów cyklu Jakuba Wędrowycza Andrzeja Pilipiuka roześmiałem się na głos czytając, za co należą się Ćwiekowi ogromne brawa. Cięty dowcip Lokiego, trafne riposty i nutka kpiny w każdym zdaniu to coś, co szalenie ubarwia bohatera. Do tego dochodzi oczywiście łatwy w odbiorze styl. Cała historia napisane jest ciekawie i przejrzyście, a końcówka daje nadzieję na możliwość kontynuacji. Zdecydowanie polecam!

Jakub Ćwiek działa tak samo od dekady. Nie jest to obelga,jak każdemu może się wydawać. Jak zaczął wielką petardą wyrywając czytelnika z butami podczas lektory pierwszego Kłamcy,tak teraz wbija w fotel. Każe zostać i czytać z zapartym tchem,bo do diabła ,dlaczego Loki stworzyl coś takiego – kogoś takiego jak Dezyderiusz? Woją drogą genialne imię…
To co najbardziej mnie zauroczyło w twórczości Ćwieka to zero skrępowania. Trzeba opisać jak ktoś kogoś zbluzgał? Nie ma sprawy. Trzeba napisać scene wymagającą nagości? Zrobione. Wydaje mi się,że nie ma czegoś czego by nie był w stanie napisać.

Jak przy Machinomachii miałam niedosyt,tak teraz Papież Sztuk był jak miód na serducho. Porywające,twarde,pełne dobrej akcji – czyli jest pozycją obowiązkową dla każdego kto jest fanem twórczości Jakuba Ćwieka czy samej postaci Lokiego wykreowanej w stylu autora,nie Marvela.

W „Papieżu Sztuk” czytelnicy znajdą wszystko to, co kochają w Lokim i książkach Ćwieka: wartką akcję, cięte riposty, często niewybredny humor i popkulturowe nawiązania. Przygody Kłamcy nie tracą dynamiki i po „Bogu Marnotrawnym” czyli dawno minionej części drugiej to zdecydowanie moja ulubiona część cyklu. Częściowo dzięki opisanym wyżej zabiegom stylistycznym i formalnym, które pozwalają czytelnikowi na czucie się nie tylko świadkiem, ale wręcz uczestnikiem opowieści. Zabawa konwencją wnosi do cyklu powiew świeżości.

Na koniec gratka dla fanów. Kilkadziesiąt stron opowieści autora z dziejów całego cyklu. Będzie można przeczytać historię powstania poszczególnych tomów, komiksów, gier, a także innych elementów tego uniwersum. Na koniec Ćwiek dzieli się z nami planami na przyszłość. Ale o tym pewnie będzie jeszcze czas napisać, a poza tym… nigdy nie wierzcie Kłamcy.

Fani Kłamcy nie powinni się dwa razy zastanawiać - Papież sztuk to coś, co z pewnością przypadnie im do gustu. Ostry, bezpośredni język, zabawy z konwencją, a także jazda bez trzymanki w miejsce fabuły – wszystko to dostaniecie w tej książce. Natomiast kto nie zna przygód Lokiego, niech nadrobi to chociaż o dwa pierwsze tomy – bez nich wiele rzeczy w tej książce może się wydać po prostu niezrozumiałych. I naprawdę gorąco do tego zachęcam, bo po prostu warto sięgnąć po najnowsze dzieło Kuby Ćwieka. Mało kto potrafi celebrować jubileusz w takim stylu.

„Papież sztuk” jest świetny. Sporo tu humoru, jeszcze więcej satyry na współczesną popkulturę. Ćwiek bawi się, eksperymentuje. Po pierwsze czytelnikowi proponuje zabawę na zasadach gry paragrafowej. Może nie ma tego dużo, ale takie rozwiązanie rozbudowuje lekturę. Po drugie autor bawi się formą. I robi to dobrze. Na tyle, że pozwala sobie w pewnym momencie na zmianę medium. Oto historia pisana przeistacza się w rysowaną, a to wszystko ściśle wpisuje się w fabułę historii.

„Kłamca. Papież sztuk” to pozycja obowiązkowa dla fanów cyklu. I nie ma tu miejsca na głosy, że autor rozmienia historię na drobne, że korzysta z popularności Lokiego. Choć nie obraziłbym się na tysiącstronicową cegłę z przygodami Kłamcy, to, co prezentuje „Papież sztuk”, zupełnie mnie zadowala. I myślę, że dzięki kilku zabiegom zastosowanym w książce zadowoli również Was.

Szalona, dowcipna, nietuzinkowa. I w dodatku ze świetnym odautorskim posłowiem. Polecam.

„Kłamca. Papież sztuk” dostarcza rozrywki na wysokim poziomie. Jakub Ćwiek spisał się doskonale i dostarczył czytelnikom kolejną dawkę przygód Lokiego, które czyta się z wypiekami na twarzy. Fani dostają również na koniec sporą gratkę, ponieważ będziemy się mogli dowiedzieć wielu informacji o historii powstania całego uniwersum. Przeczytamy między innymi o powstaniu poszczególnych tomów, gier, komiksów oraz wielu innych elementów tego niepowtarzalnego cyklu. Autor podzieli się z nami niektórymi planami na przyszłość, po których możemy liczyć na kolejne odsłony Kłamcy. Serdecznie polecam.

Wiele wody w Kongo upłynęło, odkąd z Kłamcą się poznałam – pierwszy tom był przecież wydany dokładnie dekadę temu. O moich wrażeniach z całej serii opowiem inną razą. Teraz, ujmując to wszystko w skrócie – skłamałabym mówiąc, że uniwersum stworzone przez Jakuba Ćwieka mi nie odpowiada. Świat jest dobrze dopracowany; to były jedne z szybkich, mało wymagających od czytelnika i przez to przyjemnych lektur. Jednak mnie najmocniej wciągnęło lekkie pióro autora, jego bardzo charakterystyczny niemalże bezczelnie bezpośredni styl pisania. I na tę warstwę w „Papieżu sztuk” od pierwszej strony zwróciłam uwagę. I od razu uśmiechnęłam się szeroko. Mając w miarę szeroki ogląd na większość dorobku Ćwieka pokuszę się o stwierdzenie, że jest jednym z tych autorów, którzy stale i dynamicznie się rozwijają. Doskonalą z latami i kolejnymi zapisanymi kartkami kunszt pisarski, szlifują swój styl nadając mu cechy unikatowe niczym linie papilarne, nie powielają dawnych błędów w nieskończoność, prą do przodu. Gdy patrzę na „Papieża…” widzę progres. Progres, który sprawia, że aż chce się sięgnąć po kolejne Ćwiekowe dzieło, żeby móc znów dać ponieść się wartkiej fali jego narracji.

Czytelnik, dobrnąwszy do ostatniej strony Papieża sztuk, konstatuje, iż the party is over i powinien przejść do spisania wrażeń, które towarzyszyły mu podczas mniej lub bardziej gorliwego korzystania z ujętych w formę pisemną obchodowych dobrodziejstw. I rzec może krótko – książka, jak każda impreza, ma swoje spektakularne, choć mocno ludyczne momenty, a również chwile, o których chciałoby się szybko zapomnieć. Ów zlepek pomysłów, koegzystencja form i misz-masz postaci, gdy potraktować je jako zabawę, w której uczestniczy zarówno Ćwiek, jak i fanklub postaci Kłamcy, potrafi się jeszcze obronić, ale dla osób, które po raz pierwszy pragną poznać twórczość pisarza, będzie to książka całkowicie hermetyczna i niezrozumiała. 

Co do samej historii, Loki jak zwykle pakuje się w kłopoty. Mały interesik na boku wyrywa się spod kontroli. Kłamca wraz ze swoimi kompanami, bogiem miłości oraz bogiem wina muszą szybko zatuszować całą sprawę, zanim dowiedzą się o niej skrzydlaci… Cała historia jest dynamiczna, Loki charakterystyczny ze swoją nieodłączną wykałaczką, przygody szalone i czasem aż surrealistyczne. Do tego wszystkiego dostajemy oczywiście czarny humor, sporą dawkę wulgaryzmów oraz mnóstwo odwołań do popkultury.

Fabuła rozwija się z każdą stroną. I choć nie ma się co spodziewać niezwykłych zwrotów akcji, to jednak czyta się to całkiem przyjemnie. To nadal jest Loki! Tempo spadło, klimat nieco się zmienił, ale niezmiennie jest to wciąż historia o niezwykłych przygodach skandynawskiego boga kłamstw. I każdy wielbiciel Kłamcy powinien poświęcić kilka godzin, czy dni, by poznać i tę opowieść.

Czy zatem, mimo tych kilku ujm, które pewnie niejeden fan Lokiego uzna za zbrodnie, książka jest warta polecenia? Absolutnie tak. Język jest prosty, czytelny i przyjemny. Kłamca bawi swoimi tekstami, zachowaniami no i przede wszystkim pomysłem. Bo czy z cynglem aniołów Pana można się nudzić?

Dobrze, że zdecydowałam się na jeszcze jedną przygodę z Kłamcą i Jakubem Ćwiekiem. Po raz kolejny się nie zawiodłam i dostałam to, czego oczekiwałam. Polecam Wam chwycić za pierwszy tom tej serii, jeśli jeszcze nie mieliście styczności, gdyż naprawdę warto poznać tego polskiego pisarza, który sprawia, że wierzę w polskich pisarzy.

Grata dla fanów pojawia się też na samym końcu. Autor sprezentował nam całkiem obszerne wspomnienia na temat powstawania wszystkich tomów „Kłamcy”, które momentami są uhonorowane równie niewybrednymi komentarzami redaktora. Jak zwykle omijam takie gadanie, to czytało się niezmiernie przyjemnie.

„Kłamca. Papież sztuk” to zdecydowanie pozycja obowiązkowa dla fanów całej serii. Must read. I może i można by się do paru rzeczy przyczepić (w końcu zawsze można), ale po co? Książka jest świetna, pełna akcji, humoru i wszystkiego, co potrzeba. Niewiadomo kiedy przeleciało mi to 300 stron i powiem Wam, że chcę więcej!

Język książki jest przyjemny i bardzo przystępny. Gdy zmienia się narrator, zmienia się również styl prowadzenia opowieści. W powieści natrafimy na przełamanie typowych schematów, gdy narracja staje się częścią bohatera, co ściśle wiąże się ze zdolnościami nowego boga popkultury. Ubrana w  tak zaskakującą formę fabuła intryguje, a niespodziewane, czasem nieco groteskowe, zwroty akcji bawią oraz skupiają uwagę czytelnika.

 

Powieść wciąga i nie pozwala się oderwać, a jej nietypowa konstrukcja nadała opowieściom o Kłamcy wiele świeżości. Loki w dalszym ciągu czaruje czytelników, gdyż, mimo jego wyraźnie socjopatycznych cech, nie sposób z nim nie sympatyzować. W pełnym odbiorze lektury zdecydowanie przydaje się znajomość chociażby dwóch pierwszych zbiorów opowiadań o Kłamcy, dlatego nie polecam rozpoczynania znajomości z Lokim, wykreowanym przez Jakuba Ćwieka od tej książki.

Ćwiek nie zawodzi. Mimo, że sama opowieść o Kłamcy zakończyła się już parę lat temu, o Lokim jest jeszcze sporo do opowiedzenia. Akcja „Papieża sztuk” toczy się mniej więcej między drugim a trzecim tomem. Autor zachwyca lekkim piórem i bardzo licznymi nawiązaniami do popkultury. Dodatkowo ta część, jako pierwsza jest interaktywna – znajdziemy tutaj fragmenty komiksu, podwójną, niespotykaną narrację i będziemy musieli przeskakiwać momentami na drugi koniec książki. Można się oczywiście zbuntować i tego nie przestrzegać, ale obiecuję wam,  że tak będzie dużo zabawniej. Część książki stanowią anegdoty przywołane przez autora, które dotyczą powstawania serii o Kłamcy przez ostatnią dekadę.

„Papież sztuk” to ciekawe uzupełnienie dotychczasowych przygód Kłamcy, a także uczczenie jubileuszu wydania pierwszej części sagi. Rzecz przede wszystkim dla fanów, którzy znają wcześniejsze przygody Lokiego i liczą na więcej, ale i nowi czytelnicy po lekturze posłowia mogą się zainteresować tematem. Wszystkich którzy dadzą się wciągnąć w uniwersum Kłamcy czeka dawka bardzo dobrej popkulturowej rozrywki. Czytelnicy dotychczasowych części cyklu już wiedzą czego się spodziewać, a nowych czeka (mam nadzieję) przyjemna niespodzianka.